Οι αρχαιολόγοι που αγαπούν την επιστήμη τους, πιστεύουν πως τα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος γίνονται αντιληπτά με τις αισθήσεις μας, εκπέμπουν μηνύματα, αποτελούν μέρος της πραγματικότητας όχι μόνο του παρελθόντος αλλά και του παρόντος. Αυτό σίγουρα συμβαίνει στην Πέλλα και στην ευρύτερη περιοχή, που έχει κρυμμένη στα σπλάχνα της ιστορία αιώνων.
Η σχέση λοιπόν με αυτά τα υλικά απομεινάρια, κομμάτια του πολιτισμού μας, όχι μόνο των ειδικών ερευνητών, αλλά και κάθε κατοίκου αυτής της χώρας, είναι βιωματική. Οι αρχαίες πέτρες που έρχονται στην επιφάνεια με την ανασκαφή δεν είναι βουβές: Μιλούν και αποκαλύπτουν τα μυστικά τους σε όσους τις προσεγγίζουν με ενδιαφέρον, ευαισθησία και αγάπη. Είναι αλήθεια πως ο αρχαιολόγος και ειδικά ο επιστήμονας της ανασκαφικής έρευνας είναι ο άνθρωπος που μας ενώνει με το παρελθόν, μας κάνει γνωστές τις ρίζες μας…
Τα βασικότερα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον επιστήμονα αρχαιολόγο, είναι ο σεβασμός για την ιστορική και πολιτισμική κληρονομιά του κάθε λαού και το ενδιαφέρον του για την αναζήτηση της ιστορίας. Η σωματική αντοχή, η υπομονή και η επιμονή, η προσαρμοστικότητά του στο περιβάλλον και η αγάπη για την έρευνα και τα ταξίδια, αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά του.
Συζητάμε με την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πέλλας κ. Ελισάβετ Τσιγαρίδα. Έναν άνθρωπο που αγαπά την περιοχή και μιλά για την Πέλλα, όπως αρμόζει στην μεγάλη πρωτεύουσα της Μακεδονίας.
ΕΡΩΤ.: Πόσο σημαντική είναι η γνώση της Ιστορίας και του πολιτισμού ενός λαού, για την πορεία και την ανάπτυξη του τόπου του;
ΑΠΑΝΤ.: Είναι πολύ σημαντικό. Όλοι μας ως άνθρωποι έχουμε διαμορφωθεί από το παρελθόν. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε από που ήρθαμε, ποιες είναι οι ρίζες μας, τι περιλαμβάνει η δική μας ιστορία. Η γνώση της ιστορίας των λαών, είναι λοιπόν η ιστορία του ανθρώπινου είδους. Είναι η δική μας πορεία πίσω στο χρόνο. Ο καθένας μας θέλει να ξέρει το παρελθόν του, τις ρίζες του, την ιστορία των προγόνων του.Αυτό είναι η πολιτιστική πορεία ενός λαού στην Ιστορία. Η αρχαιολογία λοιπόν και η αναζήτηση του παρελθόντος έχει μια μαγεία. Και μέσα σε αυτή τη μαγεία ανακαλύπτεις σημαντικά στοιχεία και θησαυρούς που σου «μιλούν» για το τότε.
ΕΡΩΤ.: Παρά αυτόν τον πλούτο που λέτε και ειδικά στην περιοχή μας, εδώ και χρόνια φαίνεται να έχει περιοριστεί η ανασκαφική έρευνα. Για παράδειγμα ενώ η Πέλλα θα μπορούσε να αποτελεί σημείο σημαντικής έρευνας δεν είναι. Συμβαίνει αυτό, ή οι κάτοικοι της Πέλλας αισθανόμαστε ότι είμαστε πίσω αρχαιολογικά;
ΑΠΑΝΤ.: Η προβολή ενός τόπου δεν είναι μόνον ευθύνη του Υπουργείου Πολιτισμού.Το Υπουργείο δαπανά πολλά χρήματα για τη συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη των αρχαιοτήτων. Αλλά χρειάζεται μια συλλογική προσπάθεια με τους ΟΤΑ και τις Περιφέρειες. Στην Πέλλα αυτή την περίοδο διενεργείται μια σπουδαία ανασκαφική έρευνα στην περιοχή του Ανακτόρου, κατοικία των βασιλέων, διοικητικό κέντρο όλου του Μακεδονικού Βασιλείου. Η ανασκαφή του ανακτόρου ξεκίνησε ήδη από τη δεκαετία του ΄60. Παραθέτω εδώ τα ονόματα των κύριων ανασκαφέων του, της Σιγανίδου, Γουναροπούλου, Μισαηλίδου και ιδιαίτερα του Παύλου Χρυσοστόμου που ανέσκαψε το μεγαλύτερο μέρος του. Βρίσκεται στον λόφο βόρεια της αρχαίας πόλης με εξαιρετική θέα της γύρω περιοχής. Πρόκειται για σύμπλεγμα 7 κτηρίων σε έναν χώρο 70 στρεμμάτων που επιβεβαιώνει το μεγαλείο του. Τα κτίρια οικοδομήθηκαν σε άνδηρα από τα ΝΔ προς τα ΒΑ και συνδέονταν μεταξύ τους με κλιμακοστάσια και διαδρόμους. Στο Ανάκτορο ο Μακεδόνας βασιλιάς δεχόταν τους πρέσβεις άλλων βασιλείων και από εδώ ξεκινούσε κάθε στρατηγική για την Μακεδονία.
Το μεγαλείο του Ανακτόρου υποδηλώνεται από τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και τις γραπτές πηγές που αφορούν τον θρίαμβο των Ρωμαίων μετά από την ήττα των Μακεδόνων στην Μάχη της Πύδνας που έγινε το168 π.Χ. Οι νικητές ήρθαν στην πρωτεύουσα λεηλάτησαν το ανάκτορο, έσυραν τους Μακεδόνες Βασιλείς στον θρίαμβό τους στη Ρώμη μαζί με τα ζώα, τα αμέτρητα χρυσά και αργυρά αγγεία και αντικείμενα, χρυσοποίκιλτα υφάσματα, όλα από το ανάκτορο της Πέλλας.
ΕΡΩΤ.: Το απέριττα όμορφο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας φαίνεται να μην εισπράττει το ενδιαφέρον των επισκεπτών, σύμφωνα με αίγλη που του αρμόζει. Τι πρέπει να γίνει συλλογικά για να κερδίσει το ενδιαφέρον του πολίτη;
ΑΠΑΝΤ.: Νομίζω πως σιγά σιγά αυτό αλλάζει. Ο αριθμός των επισκεπτών αυξάνεται συνεχώς. Υπάρχει σκληρή δουλειά πίσω από αυτή την προσπάθεια και την αλλαγή. Δεν υπάρχει διαφημιστική καμπάνια. Γίνονται εκδηλώσεις στις οποίες συμμετέχουν και έχουμε στείλει άπειρα έγγραφα σε Περιφέρεια και Δήμο. Χρειάζεται συνεργασία με άλλους φορείς, οι οποίοι πρέπει να στηρίξουν την προβολή του αρχαιολογικού τόπου. Δυστυχώς παίζει αρνητικό ρόλο το οδικό δίκτυο, αλλά και η ανύπαρκτη ή ελλιπής οδική σήμανση. Δεν υπάρχει πινακίδα που να καθοδηγεί τον επισκέπτη προς το Αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας. Σημαντική βοήθεια προσφέρει ο Σύλλογος Φίλων του Μουσείου. Σημαντικό πρόβλημα η έλλειψη προσωπικού. Δυστυχώς το προσωπικό είναι τόσο λίγο που με το ζόρι ανταποκρίνεται η Εφορεία στις υποχρεώσεις της. Αναμένουμε μεγάλη αύξηση της επισκεψιμότητας όταν θα ανοίξει στους επισκέπτες το ανάκτορο της Πέλλας. Αναμένεται η κατασκευή του κέντρου επισκεπτών για να ανοίξει στο κοινό.
ΕΡΩΤ.: Μετά από τόσα χρόνια πιστεύεται πως στη χώρα μας, με τόσο αρχαιολογικό πλούτο και σημαντική ιστορία, η αρχαιολογική σκαπάνη αντιμετωπίζεται με την ανάλογη βαρύτητα;
ΑΠΑΝΤ.: Είναι κάτι που το προσπαθούμε μέσα από την γνώση και την πληροφόρηση. Φυσικά υπάρχουν προβλήματα. Κανείς δεν θέλει απαλλοτριώσεις, που είναι ίσως η μόνη λύση όταν αρχαιότητες εντοπίζονται σε ιδιωτική γη. Υπάρχουν καθυστερήσεις, διαδικασία που καθυστερεί και φυσικά πολλά παράπονα. Το ίδιο συμβαίνει όταν η Αρχαιολογική Υπηρεσία επιβάλλει όρους για την προστασία γειτονικών μνημείων ή αρχαιολογικών χώρων. Δεν ξέρω αν αυτή η δυσαρέσκεια ή η έλλειψη παιδείας ευθύνεται για τους βανδαλισμούς των αρχαιοτήτων. Είναι θλιβερό θέαμα. Καταστρέφουμε το παρελθόν μας. Πρέπει να μάθουμε να αγαπάμε την ιστορία μας και τον πλούτο που έχουμε.Ευτυχώς στην επαρχία, όπως η Πέλλα, δεν συναντάμε τέτοια φαινόμενα. Εδώ υπάρχει προσωπική σχέση των κατοίκων με την Ιστορία. Νομίζω πως η Πέλλα είναι αγαπημένος τόπος.
ΕΡΩΤ.: Ποια είναι τα όνειρά σας για την Πέλλα;
ΑΠΑΝΤ.:Ελπίζω η ανάδειξη του Ανακτόρου και ότι ετοιμάζουμε για την Πέλλα να προβάλουν την περιοχή όπως της αρμόζει και φυσικά να έχουμε περισσότερους επισκέπτες, σε ένα από τα ωραιότερα μουσεία της χώρας.
Με την κ. Τσιγαρίδα δεν αναλύσαμε το θέμα της αλλαγής του νόμου για τα Μουσεία, εφόσον για την ίδια είναι μια πολιτική απόφαση και φιλοσοφία για την λειτουργία των μουσείων που δεν θέλει να σχολιάσει, καθώς δεν έχει μελετήσει καλά τον νόμο για να κατανοήσει και η ίδια τα καλά και τα προβλήματα που πιθανόν θα επιφέρει.
Κλείνοντας την συζήτησή μας, επισημάνθηκε πως τα μουσεία, οι αρχαιολογικοί χώροι και οι συλλογές αποτελούν χώρους μάθησης που παρέχουν πλούσια ερεθίσματα για την κατανόηση της ζωής ως διαχρονικού φαινομένου, το οποίο ξεκινά από το παρελθόν και οι συνέπειές του έχουν επιπτώσεις στη σύγχρονη εποχή.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας είναι ένα από τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά μουσεία στην Ελλάδα. Τα σπουδαία εκθέματά του δίνουν την ευκαιρία να ταξιδέψετε στα βάθη της ιστορίας.Οι θησαυροί του θα σας ενθουσιάσουν πραγματικά και αξίζει να το επισκεφτείτε περισσότερες από μία φορά.
Κάντε το πρώτο σχόλιο