«Άγνωστη λέξη» η πρόληψη στην Κεντρική Μακεδονία

«Άγνωστη λέξη» φαίνεται πως είναι η πρόληψη  στην Κεντρική Μακεδονία, καθώς σύμφωνα με στοιχεία έρευνας κοινής γνώμης το 51% των ερωτηθέντων κατοίκων της περιοχής δεν κάνει συστηματικά προληπτικές εξετάσεις. Το ποσοστό είναι μεγαλύτερο μεταξύ των ανδρών καθώς ανέρχεται σε 63% ενώ υποχωρεί στην περίπτωση των γυναικών στο 41%. Η αδιαφορία προς την πρόληψη φαίνεται να εστιάζεται στις ηλικίες μεταξύ 35-44 ετών (66%). Ποσοστό 59% όσων δεν έχουν κάποιο χρόνιο νόσημα ή αναπηρία δεν κάνουν προληπτικές εξετάσεις , ενώ το 38% όσων έχουν κάποια αναπηρία  καθώς και το 36% όσων έχουν κάποιο χρόνιο νόσημα δεν κάνουν συστηματικά προληπτικές εξετάσεις.

H έρευνα διενεργήθηκε  από τη Health Marketing και το περιοδικό Health More σε συνεργασία με την Palmos Analysis στο πλαίσιο του προγράμματος «2023 ΕΤΟΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ, ΠΡΟΛΑΒΕ & ΚΕΡΔΙΣΕ ΖΩΗ» κατά την περίοδο 1 έως 9 Φεβρουαρίου σε δείγμα 1.005 ατόμων στην Κεντρική Μακεδονία  και τα αποτελέσματά της παρουσιάστηκαν στη διάρκεια συνέντευξης τύπου.

Στο πλαίσιο της συνέντευξης τύπου  επισημάνθηκε ότι  η Ελλάδα είναι μεταξύ των ουραγών στο θέμα της πρόληψης καθώς μόλις 17 ευρώ αναλογούν σε κάθε Έλληνα για δαπάνες προληπτικής φροντίδας υγείας ετησίως, όταν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο μέσος όρος είναι 82 ευρώ και σε κάποιες χώρες ξεπερνά τα 150 ευρώ.

Οι ειδικές προληπτικές εξετάσεις

Από την έρευνα προέκυψε ότι μόλις 14% των ερωτηθέντων ανδρών έκαναν τεστ PSA το 2022, με το μεγαλύτερο ποσοστό (47%) να εντοπίζεται στις ηλικίες 65-75 ετών. Επίσης το 52% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα  έκαναν τεστ ΠΑΠ το 2022, με το υψηλότερο ποσοστό (65%) να εντοπίζεται στις ηλικίες μεταξύ 25 και 54.

Μόλις 34% των ερωτηθέντων ανδρών έκαναν καρδιογράφημα το 2022 και το 51% εξ αυτών ανήκει στην ηλικιακή ομάδα των 65-75 ετών, ενώ στις γυναίκες το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 36%, με πιο ευαισθητοποιημένες τις ηλικίες μεταξύ 65-75 ετών (48%).

Επίσης  μόλις το 14% των ανδρών έκανε τεστ κοπώσεων το 2022, ενώ  πιο ευαισθητοποιημένοι φαίνονται οι άντρες της  ηλικιακής ομάδα 55-75 ετών όπου το ποσοστό ανέρχεται στο 31%. Εξάλλου το  43% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα έκαναν μαστογραφία το 2022, με το υψηλότερο ποσοστό (63%) να απαντάται στις ηλικίες 45-54.

Τα κίνητρα για τις προληπτικές εξετάσεις

Από όσους ερωτηθέντες έκαναν προληπτικές εξετάσεις ποσοστό 57%  δήλωσε ότι τις έκανε με προσωπική πρωτοβουλία ενώ το 40% κατόπιν οδηγίας ιατρού ή φαρμακοποιού και 3% μετά από συμβουλή ενός φίλου ή συγγενή. Στις ηλικίες 17-54 ετών η προσωπική πρωτοβουλία έχει σημαντικό προβάδισμα (63%), ενώ στις ηλικίες 55-75 ετών η οδηγία του γιατρού ή του φαρμακοποιού είναι αυτή που μετρά περισσότερο (53%). Το 70% των ερωτηθέντων του δείγματος δήλωσε ότι καλύπτει το  κόστος των προληπτικών εξετάσεων μέσω του ασφαλιστικού του ταμείου, το 19% με ιδιωτική δαπάνη και στο 7% από ιδιωτική ασφάλεια.

Γιατί δεν κάνουν προληπτικές εξετάσεις

Οι βασικοί λόγοι  για τους οποίους οι ερωτηθέντες αμελούν να κάνουν προληπτικές εξετάσεις είναι: η έλλειψη χρόνου εξαιτίας εργασιακών και οικογενειακών υποχρεώσεων (32%) , η έλλειψη ασφάλισης /οικονομική δυσχέρεια (29%) και η έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με την αναγκαιότητα των προληπτικών εξετάσεων (16%). Η βασικότερη πηγή ενημέρωσης για θέματα υγείας/πρόληψης είναι οι επαγγελματίες υγείας (65%), με το διαδίκτυο να βρίσκεται επίσης ψηλά στο 42% (ενημερωτικές ιστοσελίδες 21%, ιστοσελίδες υγείας 15%, social media 15%). Στο 24% βρίσκονται τα μέσα ενημέρωσης (τηλεόραση 19%, εφημερίδες-περιοδικά 3%, ραδιόφωνο 29%), ενώ στο 16% οι φίλοι και συγγενείς.

Η στάση απέναντι στον εμβολιασμό

Πιο ενθαρρυντικά είναι τα στοιχεία όσον αφορά τον εμβολιασμό. Το 86% των ερωτηθέντων της έρευνας έχει κάνει έστω κι ένα εμβόλιο από αυτά για Covid-19, γρίπη, λοιμώδη νοσήματα και HPV (78% Covid-19, 42% γρίπη, 23% λοιμώδη νοσήματα, 9% HPV). Το 12% όμως δεν έχει κάνει κανένα από αυτά.

Από τα  επιμέρους στοιχεία  προκύπτει ότι:

• 20% στις ηλικίες 35-44 δεν έχουν κάνει κανένα από αυτά τα εμβόλια.
• Στις ηλικίες 35-44 εμφανίζονται τα χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού για Covid-19 (67%), γρίπη (29%) και λοιμώδη νοσήματα (1296).
• Το 21% στις αγροτικές περιοχές (έως 2.000 κατοίκους) δεν έχει κάνει κανένα από αυτά τα εμβόλια.
• Στις ηλικίες άνω των 65 ετών τα ποσοστά εμβολιασμού είναι για την Covid-19 90%, για τη γρίπη 75% και για λοιμώδη νοσήματα 31%.

Το ποσοστό εμβολιασμού για Covid-19 είναι 82% στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης και 73% στην υπόλοιπη Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Όσο για τον εμβολιασμό των παιδιών με βασικά εμβόλια, 95% όσων έχουν παιδιά είναι συνεπείς με τον εμβολιασμό τους.

Οι συνήθειες υγείας: Κάπνισμα, άθληση, διατροφή

Σύμφωνα με τα στοιχεία της  έρευνας, ποσοστό 45% δεν κάπνιζε ποτέ συστηματικά, ενώ  το 32% καπνίζει συστηματικά. Ένα 18% κάπνιζε συστηματικά στο παρελθόν, αλλά το έκοψε για λόγους πρόληψης και μόλις το 4% κάπνιζε συστηματικά στο παρελθόν, αλλά το έκοψε λόγω προβλημάτων υγείας. Το 36% των συμμετεχόντων στην έρευνα δεν αθλείται σχεδόν καθόλου. Μεταξύ αυτών που δεν αθλούνται το μεγαλύτερο ποσοστό (48%) εντοπίζεται στης ηλικίες 65-75 ετών. Την ίδια στιγμή ένα 36% αθλείται περιστασιακά κάποιες φορές, ενώ ένα 28% αθλείται συστηματικά σε σταθερή βάση.

Το 66% των ερωτηθέντων προσέχει τη διατροφή του σε μέτριο βαθμό όχι αυστηρά, ένα 18% σε μεγάλο βαθμό αυστηρά και ένα 16% καθόλου. Στις ηλικίες των 35-44 ετών το ποσοστό όσων δεν προσέχουν τη διατροφή τους φτάνει στο 21%, ενώ στις ηλικίες των 65-75 ετών το ποσοστό όσων προσέχουν σε μεγάλο βαθμό αυστηρά ανέρχεται στο 27%.

Όσον αφορά στις διατροφικές συνήθειες το 65% καταναλώνει συστηματικά φρούτα και λαχανικά, το 47% αγοράζει τρόφιμα με χαμηλά λιπαρά, το 20% αγοράζει βιολογικά προϊόντα, το 15% καταναλώνει συχνά (πάνω από μία φορά την εβδομάδα) έτοιμο φαγητό, το 14% αγοράζει τρόφιμα με αντικαρκινικές ιδιότητες, το 12% αγοράζει τρόφιμα χωρίς γλουτένη ή τρόφιμα για διαβητικούς και 12% τίποτα από τα παραπάνω. Το 48% του δείγματος χαρακτηρίζει κανονικό το σωματικό του βάρος, ένα 44% μεγαλύτερο έως πολύ μεγαλύτερο από το κανονικό και το 8% μικρότερο έως πολύ μικρότερο από το κανονικό.

Πηγή ΑΜΠΕ